Մուկն ու առյուծը

Մի օր մի  մուկ վազվզում է քնած առյուծի դեմքի վրայով: Առյուծը արթնանում է, բռնում մկանը և ուզում սպանել: Մուկն ասում է.

"Մի սպանիր ինձ, բաց թող, մի օր էլ ես քեզ կօգնեմ":

Առյուծը ծիծաղում է, բայց մկանը ազատ թողնում: 

Մի առ ժամանակ հետո որսորդները բռնում են առյուծին և պարապններով կապում նրան: Մուկը, լսելով առյուծի մռնչոցը, օգնության է գալիս և իր սուր ատամներով կրծում պարանները և առյուծին ազատում, ասելով.

"Դու ծաղրեցիր, երբ ես ասացի, որ կօգնեմ քեզ, բայց տեսնում ես, որ անգամ մուկը կարող է առյուծին շնորհակալ լինել":

Աղբյուրը

Գյուղացու ջրհորը և խելացի Բիրբալը

Մի մարդ  ջրհորը վաճառեց մի գյուղացու: Հաջորդ օրը, երբ գյուղացին գնում է ջրհորից ջուր հանելու, այդ մարդը թույլ չի տալիս իրեն, ասելով, որ ինքը վաճառել է միայն ջրհորը, բայց ոչ դրա միջի ջուրը:

Գյուղացին գնում է կայսերական դատարան և խնդրում իրեն օգնել այդ հարցում: Կայսրը կանչում է իր իմաստուն Բիրբալին ու գործը հանձնում նրան: 

Բիրբալը կանչում է ջրհորը վաճարած մարդուն և ասում.

"Եթե դու վաճառել ես միայն ջրհորը, ապա դու չես կարող քո ջուրը պահել այս մարդու ջրհորում. կամ վարձակալության գումարը պետք է մուծես, կամ էլ արագ ամբողջ ջուրը միջից հանես":

Մարդը հասկանում է, որ իր խորամանկությունը տապալվեց և ստիպված թույլ է տալիս, որ գյուղացին օգտվի ջրհորից: 

Աղբյուրը

Քիմիայի գրավոր աշխատանք

1.      Լաբորատորիայում  դուք  իրականացրել  եք  ներքոբերյալ  քիմիական  փոխարկումները.

                                      Mg       ¹  ›   MgO    ²  ›  Mg(OH)₂    ³  ›  MgCl₂    

2Mg+O2=2MgO

MgO + H2O = Mg(OH)2;

Mg(OH)2+2HCL= MgCl2 + 2H2O

 ա)  Գրեք  1, 2, 3  ռեակցիաների  հավասարումները  և  հավասարեցրեք:  Ճիշտ    

      պատասխանը  ռեակցիաների  հավասարումների  գործակիցների   գումարն  է.

     1)   14                                 

 բ)   Որքա՞ն   է  ստացված  լուծույթում  աղի  զանգվածը (գ),  եթե փոխազդեցության    

      համար  վերցրել  եք   2,4 գ  մագնեզիում.

2)  9,5                                                              

2.      Օդում  ֆոսֆորի  այրման,  ստացված  ֆոսֆորի (V)  օքսիդի   ջրում  լուծվելը  և  ֆոսֆորական  թթվի   չեզոքացումը   նատրիումի   հիդրօքսիդով  ռեակցիաներըի   ո՞ր  տեսակին  են  համապատասխանում .                 

  

  2)   միացման, միացման, փոխանակման

3.    Գործնականում  ինչպ՞ես  կիրականացնեք  հետևյալ  փոխարկումները.

             P    ¹  ›   P₂O₅    ²  ›  H₃PO₄    ³  ›  K₂HPO₄    ⁴  ›  K₃PO₄ 

Որո՞նք  են    1, 2, 3, 4  նյութերը.                    

            3)  O₂,  H₂O, KOH

                                          

4.      Որո՞նք  են  ոչմետաղ —> թթվային  օքսիդ —> թթու —> աղ  ծագումնաբանական   կապն  արտահայտող  փոխարկումների  շղթայում  համապատասխան   ռեակցիաների   հավասարումների  ձախ  մասերը` ըստ  իրականացման   հերթականության.

           ա)  SO₂  +  H₂O →                                                   դ)  H₂SO₃  +  CaO →                                                

          բ)   S + O₂  →                                                       ե)  SO₂  +  CaO →                                                     

           գ)   S  +  H₂O  →                                              

                                  2)  բ, ա, դ                                 

5.    Բերված  օքսիդների  զույգերից  որո՞նք  են  փոխազդում  միմյանց  հետ.   1. Na₂O  և  N₂O₅,  

2. BaO   և  CO₂,        3. Na₂O  և  FeO,         4. Na₂O  և  Al₂O₃,        5.  SiO₂  և  P₂O₅,     6.  Na₂O  և  CaO:    

Ճիշտ   պատասխանում  փոխազդող  զույգերի  համարներն  են. 

                                         2)  1,2,4                                

6.      Ի՞նչ  գույն  կստանա  լակմուսը  համապատասխանաբար  նատրիումի  հիդրօքսիդի  և  ծծմբական թթվի  ջրային  լուծույթներում.

                                           3)  կապույտ  և  կարմիր 

                                

7.    Ո՞ր  շարքի  բոլոր  նյութերն  են  փոխազդում  կալիումի  հիդրօքսիդի  ջրային  լուծույթի   

      հետ.                                                        

                                                                                                                   4)  FeCl₃, ZnO,  CO₂

8.      Ո՞ր  պնդումն  է  ճիշտ  ամֆոտեր (երկդիմի)  օքսիդների  համար.

3)  փոխազդում  են  և'  հիմքերի, և'  թթուների  հետ

9.      Ո՞ր  պնդումներն  են  ճիշտ  աղաթթվի  համար.

3)    բ, գ, դ, զ                         

10.  Ջրածին   ստանալու  համար  մետաղական  ցինկի  հետ  ո՞ր  թթուն  են  փոխազդեցության   մեջ  դնում.                  2)  նոսր  H₂SO₄              

11. Հետևյալ  նյութերից  համապատասխան  պայմաններում  որո՞նք  կփոխազդեն  ալյումինի 

        օքսիդի   հետ.     ա)  K₂SO₄                 բ)  H₂O                        գ)  KOH                                    դ)  Na₂CO₃

      2) գ, դ                                    

12.  NaOH,  H₂SO_4,  , Ca(OH)₂,   միացություններից  մի  քանիսը  հնարավոր  է  ստանալ  համապատասխան  օքսիդի  և  ջրի  միացումով: Որքա՞ն  է  հնարավոր  ռեակցիաների  հավասարումների  գործակիցների  գումարը.

        1)  10                                       

13.   Հետևյալ  նյութերից  որո՞նք  կփոխազդեն  նատրիումի  հիդրօքսիդի  հետ` առաջացնելով   

        չեզոք  աղեր.  HNO₃,  CuSO₄,   P₂O₅:  Ճիշտ  պատասխանը` բոլոր  հնարավոր    

        ռեակցիաների  ստեխիոմետրական  գործակիցների  գումարն  է.

15.   Ո՞ր   նյութերի   8,428 • 10²³   թվով   մոլեկուլների   զանգվածն  է  56 գ.

 ա)   MgO                        բ)  CaO                        գ)  NaOH                    դ)   CuO

       3)  ա,գ,                                 

16.    R մետաղը  թթվածնի  հետ առաջացնում   է  օքսիդ,  որում  մետաղի  զանգվածային  բաժինը  52,94 % է:  Հայտնի է, որ  այդ  մետաղի իոնում  պրոտոնների և  էլեկտրոնների  թվերի  տարբերությունը  3  է:    Որքա՞ն  է  R  տարրի  կարգաթիվը.                                                                                              

                                                         3)  13                                           

17.    Ծծմբական  թթվի 37,5 %  զանգվածային  բաժնով  400 գ  լուծույթից  գոլորշացմամբ 100 գ ջուր  է  հեռացվել: Որքա՞ն  է  ծծմբական  թթվի  զանգվածային  բաժինը (%) ստացված  լուծույթում.

         1)  50                                    

18.  Հետևյալ  նյութերից   չորս  սյունակով  առանձնացրեք  օքսիդները, հիմքերը, թթուներն  ու աղերը, նշելով  յուրաքանչյուրի  անվանումը,   .

Օքսիդ	Հիմք	Թթու	Աղ
Na2O,   BaO, . Al2O3, MgO, SO3	Ca(OH)2 Fe(OH)2 NaOH, Al(OH)3	HNO3,   HCl, H2SO4, H3PO4,	AgNO3,  NaHCO2 NaCl, CaCl2, CuSO4,

19. Հաստատե՛ք կամ հերքե՛ք պնդումների ճշմարտացիությունը օքսիդների  վերաբերյալ.

1)    Թթվածին  պարունակող  երկտարր  միացություններ են, որոնցում  թթվածնի  օքսիդացման  աստիճանը  -2  է:

2)    Բոլոր  օքսիդները  ջրում  լուծելի  են:

3)    Բոլոր  օքսիդները   փոխազդում  են  թթուների  հետ:

4)    Հիմնային  օքսիդները, փոխազդելով  թթուների  հետ, առաջացնում  են  աղ  և  ջուր:

5)    Ըստ  CaCO₃  → CaO  +  CO₂  ռեակցիայի հավասարման  ստացված  թթվային  օքսիդի  զանգվածը  ելային  աղի  զանգվածի  56 %- ն  է:

6)    Na₂O, CO₂,  N₂O₅, CaO, SO₃  օքսիդների  շարքում  գրված  է  երեք  հիմնային  օքսիդ:                                                   

	1	2	3	4	5	6
Ճիշտ  է	+			+	+
սխալ  է		+	+			+
չգիտեմ

22. Համապատասխանեցրեք  ռեակցիայի  տեսակը, հավասարման  ձախ մասի  ուրվագիրը  

       և  վերջանյութի  կամ  վերջանյութերից  մեկի  բնորոշ  հատկանիշը.

Ռեակցիայի  տեսակ	Հավասրման  ուրվագիր	Վերջանյութի  հատկանիշ
ա)  Միացման  բ)  Քայքայման  գ)  Տեղակալման  դ)  Փոխանակման	1) CuO + HNO3 —>  2) KClO3 MnO2 >    3) CaCO3 + CO2 + H2O—>  4) Cu + AgNO3 —>	Ա)   մետաղ   Բ)  աղ (կապույտ լուծույթ)   Գ)  գազ   Դ)  թթվային  աղ

Ո՞ր  շարքի  բոլոր  պատասխաններն  են  ճիշտ.

1)  ա3Դ, բ2Գ, գ4Ա, դ1Բ                                                  

23.     Տարրի  RO₂  բանաձևով  օքսիդում  թթվածնի  զանգվածային  բաժինը  72,73 %  է:

           ա)  Որքա՞ն  է  այդ  տարրի  կարգաթիվը: 6 CO2