English homework

Ես բացահայտեցի չքնելու գաղտնիքը։

I discovered the secret of not sleeping.

Իմ եղբայրը չի կարողանում խոսել ռուսերեն։

My brother can’t speak Russian

Այս աշխատանքը ես արել եմ “google translater”-ի օգնությամբ։

I've done this work with the help of "google translater".

Իմ բոլոր ընկերները առաքիչներ են։

All my friends are deliverers.

Ֆրանսիացու մոտ գերմանական ակցենտ է։

The Frenchman has a German accent․


Ինտեռնետ կապը այսօր շատ վատն էր։

The Internet connection was very bad today.


Երեկ “BBC” հեռուստաալիքով վատ նորություններ էին։

Yesterday there was bad news on "BBC" channel.

Այսօր թատրոնում չկար ներկայացման ընդմիջում։

There was no pause in the theater today.

Ես միշտ անում եմ դասերս online:

I always do my lessons online․

Փետրվար

Երջանիկ վարպետ

Մի վարպետը միշտ ուներ լավ տրամադություն։ ժպիտը նրա դեմքից երբեք չէր հեռանում, նույնիսկ մահանալու ժամանակ նա ժպտում էր։ Երբ նա մահանում էր, նրա սովորողները նրան շրջապատել էին։ Սովորողներից մեկը համարձակվեց հարցնել․

-         Ուսուցի՛չ, ինչո՞ւ եք դուք միշտ երջանիկ, նույնիսկ այս պահին երբ մահանում եք։

-         Մի օր երբ ես տասնյոթամյա էի, ես տառապում էի։ Ես եկել էի վարպետի մոտ և նրան նույն հարցը տվեցի։ Եվ նա ինձ պատաս-խանեց․

-         Ամեն մարդն ինքն է ընտրում՝ տառապել թե երանության մեջ լինել։ Եվ ամեն օրվա առավոտ ես ընտրում եմ ՝երանությունը։

Այս առաքի իմաստը այն է, որ մարդը չնայաց ամենինչի պիտի լինի երջանիկ, և ժպտա նոր օրին։

296.

Կռվում էր, խորհեց, համտեսնել, հասնել, սպանելով, կրակը վառել, տները փլուզելով, գլխին զարկեց, ոչնչացնել, կործանողներին, գլխատել այդ մարդկանց, հասկացավ, ճանապարհվել, մատաղեց, սիրեց

297.

Երեկվա մեջգի ցավը անցավ։

Դու կարող ես այդ քննությունը հանձնել։

Այդ բանաստեղծությունը պատկանում է Տերյանի գրին։

Նա շատ բարի էր կենդանիների հանդեպ։

298.

Ժամանակին մենք շատ վատ էինք ապրում։ Բայց մի օր հայտնվեց Կոպեռնիկոսը, որը ասաց, որ երկիրը պտտվում է արևի շուրջ։ Մի օր էլ հայտնվեց Լևենհուկը, որը հայտնագործեց մանրադիտակը։ Մեզ մոտեցնում են աստղադիտակին, որը ցույց է տալիս միլիոնավոր աստղեր։ Ժամանակն է, որ մենք գնանք թոշակի։

299.

Աշխարհի յոթ հրաշքներից մեկն է․․․ ․․․թագավորի կինն էր, որը կառուցել տվեց իր ամուսնու դամբարանը։ Դամբարանն էլ եռահարկ շինություն էր։ ․․․բարձրաքանդակներն․․․ Երկրորդ հարկն էլ սյունաշար մարմարե սլացիկներով։

300.

Անդրկովկաս, անդրտարած, անդրադարձ, հակահարձակ, հակադարձ, հակադրել, հակակշիռ, համարձակ, համատարած, համադրել, համակշիռ, ենթարձակ, ենթադարձ, ենթադրել, նախադարձ, նախադրել, ներդրել, ներմուծել, ներաշխարհ, պարփակել, վերադարձ, վերադրել, վերականգնել, տարադրել, փոխադարձ, փոխադրել․

Աշխարհի կարմիր գիրք

Մուֆլոն

   Բնաշխարհիկ տեսակ է, ունի սահմանափակ տարածում։ Մինչև 20-րդ դարի սկիզբը տարածվածության շրջանն ընգրկել է Հայկական լեռնաշղթայից մինչև Արագածի ստորոտները։ Այժմ կանգնած է անհետացման վտանգի եզրին։ Առանձնյակները ոչ մեծ խմբերով հանդիպում են Վայոց ձորի և Սյունիքի մարզերում, Խոսրովի անտառ արգելոցում։ Գրանցված է ՀՀ Կարմիր գրքում։

Վերացումը․

պատճառ 1. Շատ կենդանիները վերանում են որսի պատճառով։

պատճառ 2․Այն խոտերը որոնք ուտում է մուֆլոնը՝ հաճախ չեն մեծանում։

Բնության պահպանության միջազգային ցուցակում Ovis orientalis ենթատեսակը համարվում է խոցելի տեսակ։ Ինչպես նաև գրանցված է ՀՀ Կարմիր գրքում։

Պահպանվում է «Զանգեզուր» արգելավայրում և «Արևիկ» ազգային պարկում։



Տասմանյան Գայլ

Պարկավոր գայլերը ապրել են Ավստրալիայում դրա մասին հիշատակվում է դեռևս մ.թ.ա. 1000 թ. Սկսած․

Պարկավոր գայլերը սկզբում ապրում էին Ավստրալիա մայրցամաքում և Նոր Գվինեայում: Մոտավորապես 3000 տարի առաջ այս կենդանիները դինգո շների կողմից, որոնց արդեն վարժեցնում էին աբորիգենները, դուրս մղեցին բուն Ավստրալիայից և նրանք արդեն ապրում էին միայն Տասմանիայում, որտեղ դինգոներ չկային։ 18-րդ դարից մինչև 19-րդ դարի առաջին կեսերը պարկավոր գայլերը լայնորեն տարածված էին ամբողջ Տասմանիայում, մինչև այն ժամանակ երբ 19-րդ դարի 30-ական թթ. ֆերմերները նրանց սկսեցին զանգվածաբար ոչնչացնել, քանի որ նրանք վտանգ էին ներկայացնում բոլոր ընտանի կենդանիների համար։

Դրա հետևանքով արդեն 1860-ական թթ. սկսած պարկավոր գայլերը պահպանվել էին կղզու միայն դժվարամատչելի վայրերում։ Իսկ 20-րդ դարի սկզբին արդեն նրանց քանակը սկսեց խիստ պակասել, երբ Տասմանիայում տարածվեց կենդանիների վարակ։ Սակայն երբ 1928 թ. օրենք ընդունվեց Տասմանիայի կենդանական աշխարհի պահպանության մասին, պարկավոր գայլը չներառվեց պահպանվող կենդանիների ցանկում։ Վերջին վայրի պարկավոր գայլը սպանվեց 1930 թ. մայիսի 13-ին, իսկ 1936 թ. Ավստրալիայի Հոբարտ քաղաքի կենդանաբանական այգիներից մեկում սատկեց վերջին պարկավոր գայլը։



Հայկական որոր

          խոշոր որոր է, որը բնակվում է Կովկասում, Մերձավոր Արևելքում և Միջին Արևելքում։ Անցյալում այն դասակարգվում էր որպես արծաթագույն որորի ենթատեսակ, բայց ավելի ուշ այդ որորին դասակարգեցին որպես առանձին տեսակ։

Վտանգման հիմնական գործոնները: Բնադրավայրերի ոչնչացումը: Մարդու կողմից պատճառվող անհանգստությունը և որորների ուղղակի ոչնչացումը: Բնադրման պայմանների և կերային բազայի վատթարացումը:

Պահպանության միջոցառումները: Պահպանվում է «Սևան» և «Արփի լիճ» ազգային պարկերում: Նորաշենի կղզյակները ներգրավվել են արգելոցային գոտում: Անհրաժեշտ է ապահովել որորների պահպանությունը ինչպես լճում, այնպես էլ աղբանոցների մոտ: Մշտապես անցկացնել բացատրական աշխատանքներ բնակչության շրջանում:

Կոնդոռ

  Արևմտյան կիսագնդի ամենամեծ թռչունը, որի թևերի բացվածքը հասնում է երեք մետրի։ Նրանք թռչում են Հարավային Ամերիկայի Անդեր լեռնաշղթայի բարձր ժայռերի կատարներին։ Առաջին անգամ նկարագրվել են 1553 թ։

Անհետացման պատճառներն են՝ Կոնդոռների բնակման տարածքների կրճատումը, նաև այն որ նրանք սնվում են մսով՝ որում որսի հետևանքով պարունակվում է կապար։ Շատ Կոնդոռներ ոչնչացվեցին ֆեռմեռների կողմից՝ որոնք համարում էին, որ այդ ծտերը ոչնչացնում էին տնական անասուններին։ Սակայն ընդունվեծ ձրագիր որով նրանց բացատրում էին՝ որ Կոնդոռները անասուններին վնաս չէն պատճառում։ Մեկ այլ ծրագրով սկսեցին գազանանոցներում տարածել Կոնգոներին, և նրանց ծնված ձագերին՝ բաց թողնել բնության մեջ։

Վարդան և Վահան Մամիկոնյան

   Հայ Արշակուննիների անկումից հետո՝ Պարսիկները որոշում են փլուզել նախարարական և եկեղեցական համակարգը։ Սակայն դա նրանց չհաջողվեց։ Վարդան Մամիկոնյանը դարձավ սպարապետ, և 450-451 թ․-ներին առաջնորդում է հայ ազատագրական շարժումը։ Նա 451 թ․-ի տեղի ունեցած Ավարայրի ճակատամարտում՝ հայոց զորքերի հրամանատարն էր։ Պարսիկների զինվորների թիվը 90 000 հազար էր, նրանք պաշտպանված էին նաև փղերով, իսկ հայերը 66 000։ Պարսիկները հաղթեցին զորավար Վարդանը զոհվեց, սակայն Պարսիկները տեսնելով հայ զինվորի հերոսությունը հարկադրված էին եղել հետ կանչել իրենց զորքերը։ Ավարայրից հետո Պարսիկները հրաժարվել են հայերի բռնի կրոնափոխությունից, ճանաչել Հայաստանի ներքին ինքնավարությունը, թեթևացնել հարկերը։ Վարդան Մամիկոնյանը դասվել է սրբերի շարքին։  

Հին Երևան

  
   Երևանը ՀՀ-ի մայրաքաղաքն է։ Նա գտնվում է արարատյան դաշտավայրում։ Հայաստանի խոշորագույն քաղաքն է, որի բնակչությունը 1 068 000 մարդ է։ Նա Հաայաստանի 12-րդ մայրաքաղաքն է։ Երևանը հիմնադրվել է Վանի արքա Արգիշտի Ա-ն Ք․ա․ 782թ․։  Երևանի անվանման հետ կապված կան տարբեր վարկածներ, որից մեկը այն է՝ որ ջրհեղեղից հետո Նոյի երևացած առաջին ցամաքն էր։ 2018 թվականին Երևանը կդառնա 2800 տարեկան։ Երևանի հնագույն թաղամասն է համարվում՝ Երևանյան լճի մոտ գտնվող հրազդան գետի ձախ ափը, որպես հին բնակավայր հայտնի է նաև Շենգավիթը՝ որտեղ մարդիկ բնակվել են հինգ-վեց հազար տարի առաջ։

   Վարչական առումով Հայաստանի մայրաքաղաք Երևանը բաժանված է 12 վարչական շրջանների, որոնք իրենց հերթին բաժանված են թաղամասերի։

   Հին Երևանի կերպարում ուրույն տեղ է գրավել Բերդը, որի հետ շատ բանով կապված է եղել Կոնդը: Բերդում է գտնվել Սարդարի պալատը, որը նայում էր Հրազդանի վրա, ուներ իր ժամանակի համար գեղեցիկ դահլիճներ: Դրանցից մեկում առաջին անգամ, բեմադրվել է Ա. Ս. Գրիբոյեդովի «Խելքից պատուհաս» անմահ կատակերգությունը: Այդ մասին է վկայում մարմարյա հուշատախտակը, որը փակցված է Երևանի «Արարատ» գինու կոմբինատի պատին: Երևանի բերդի տեղում այժմ գտնվում է «Նոյ» տրեստի գինու գործարանը իր հսկայական նկուղներով: Հրազդանի աջ ափին, երբեմնի Երևանի բերդի դիմաց. Սարդարի պալատի հանդիման տարածված է մի ընդարձակ խաղողի այգի: Այդ այգին ժողովրդի մոտ հայտնի է «Սարդարի բաղ» անվամբ: Այս անունը կապված է Երևանի սարդարի անվան հետ, որին էլ պատկանում էր այգին:

   Գեթսեմանի մատուռ (Օպերայի և Բալետի Ազգային Ակադեմիական Թատրոն)
Հին թաղ. կոչվում էր նաև Շահարը (պարս․՝ شهر): Զբաղեցնում էր քաղաքի կենտրոնական մասը: Այստեղ էր գտնվում քաղաքի եկեղեցիների մեծ մասը:
Կոնդ. անվանումը տրվել է իր բարձր դիրքի պատճառով: Պարսից տիրապետության ժամանակ այղ թաղի անունը փոխվել է և կոչվել «թափաբաշ», որը և Կոնդ բառի թարգմանությունն է: Կոնդը եղել է քաղաքի ոչ միայն ամենահին, այլև հայաբնակ թաղամասերից մեկը. միաժամանակ հանդիսացել նրա պատմական կորիզը: Կոնդի կազմի մեջ են մտել Ձորագյուղը, Հրազդանի ձորի այգիները և Դալման:

Գործակալություններ

Հազարապետություն

Հազարապետություն, արքունական գործակալություն Արշակունյաց Հայաստանում, որը զբաղվում էր հարկերի հավաքագրմամբ, արքունական եկամուտների և ծախսերի կառավարմամբ։ Հազարապետի պաշտոնը ժառանգական էր, այն տարբեր ժամանակներում վարել են Գնունի և Ամատունի նախարարական տոհմերի ներկայացուցիչները։

Հազարապետության գործակալը՝ հազարապետը, սահմանել և իրեն ենթակա պաշտոնյաների միջոցով գանձել է պետական հարկերը, հսկել ճանապարհների, ջրանցքների կառուցման, անտառապատման և համապատասխան նշանակություն ունեցող այլ աշխատանքներ։ Արշակունյաց թագավորության անկումից (428) հետո Մեծ Հայքի հազարապետության գործակալը (հաստատել է Սասանյան արքունիքը) միաժամանակ եղել է Հայոց իշխանաց իշխանը, որին Ստեփանոս Տարոնեցին (Ասողիկ) անվանում է նաև մարզպան։

Սպարապետություն

Սպարապետություն, զինված ուժերը կառավարող արքունի գործակալություն հին և միջնադարյան Հայաստանում։ Գործակալը՝ գլխավոր հրամանատարը, կոչվել է սպարապետ։ 4-5-րդ դարերին սպարապետությունը ժառանգաբար վարել են Մամիկոնյանները։ Արշակունյաց թագավորության անկումից (428) հետո սպարապետությունը պահպանել է իր իրավունքները և զգալի դեր խաղացել մարզպանական Հայաստանի կառավարման գործերում։ 9-11-րդ դարերին Սպարապետություն վարել են Բագրատունիների, ապա՝ Պահլավունիների ներկայացուցիչները։ Կիլիկյան Հայաստանում սպարապետություն հիմնականում վարել են Ռուբինյանների և Հեթումյանների ներկայացուցիչները, սակայն այն չի եղել այդ տների մենաշնորհը։

Մարդպետություն

Մարդպետություն, Արշակունի Հայաստանի արքունական գործակալություն, որի գործառույթն էր տնօրինել Արշակունյաց արքաների հողային և այլ ունեցվածքը՝ ապարանքը, կանանոցը, կալվածնքները, բերդերն ու ամրոցները, եկամուտներն ու գանձերը։ Մարդպետության գործակալությունը ժառանգական հիմքով վարում էր Մարդպետունի նախարարական տոհմը, որին պատկանում էր Վասպուրական նահանգի գավառներից մեկը՝ Մարդաստանը։

Մաղխազություն

Մաղխազություն, արքունի գործակալություն Արշակունյաց Հայաստանում։ Ունեցել է արքունիքի պահակազորի և թագավորի թիկնազորի պարտականություն։ ժառանգաբար վարել է Խորխոռունիների նախարարական տոհմը, որի տանուտեր իշխանը եղել է թիկնազորի հրամանատարը և կրել «մաղխազ» տիտղոսը։ Այդ պատճառով Խորխոռունիները կոչվել են նաև Մաղխազունիք կամ Մաղխազյանք։

Թագավորի ասպետություն

Թագադիր ասպետություն, թագակապ ասպետություն, Հայոց արքունի գործակալություն Արշակունիների օրով (1-5-րդ դարեր)։ Ավանդաբար եղել է արքայատան խնամիական կապերով ազգական՝ Բագրատունիների իշխանական տան մենաշնորհը։ Բագրատունիների նահապետը կամ գահակալ իշխանը կրել է «թագադիր»֊ կամ «թագակապ ասպետ» տիտղոսը և գահակալական հանդիսավոր արարողության ժամանակ օրինադրել է արքայի թագը, կապել ապարոշը, զենքերը։ Նա է հետևել Գահնամակով սահմանված արքունի կարգուկանոնին, գահակալ իշխանների «բարձ ու պատվին»։

Ուշադրություն և հիշողություն

ուշադրության առանձնահատկությունները․

Ուշադրության հիմնական առանձնահատկություններն են կենտրոնացումը, բաշխումը, ծավալը, լարվածությունը, կայունությունը, ցրվածությունն ու տեղափոխելիությունը:

Ուշադրության կենտրոնացումը դիտվում է այն ժամանակ, երբ մարդու հոգեկան ակտիվությունը վերաբերում է միայն այն առարկային կամ գործունեությանը, ինչով նա զբաղված է տվյալ ժամանակահատվածում: Կենտրոնացած ժամանակ անհատը խորանում է տվյալ գործունեության մեջ: Ուշադրության կենտրոնացման բարձր աստիճանը մտավոր, հատկապես ստեղծագործական աշխատանքում շոշափելի արդյունքների հասնելու հիմնական պայմաններից մեկն է: Ուշադրության կենտրոնացմանը նպաստում են լռությունը, մեկուսացումը, տարբեր ազդակներից վերանալը:

Ուշադրության բաշխումը միաժամանակ գործունեության երկու և ավելի տեսակներ կատարելու, դրանք ընկալելու և սեփական գործողությունները վերահսկելու կարողությունն է:

Ուշադրության ծավալը առարկաների, գործունեությունների, ինչպես նաև ներհոգեկան բովանդակությունների այն քանակն է, որն անձը տվյալ պահին կարող է գիտակցորեն ընկալել և պահել իր ուշադրության կենտրոնում: Պարզվել է, որ աղջիկների ուշադրության ծավալն ավելի մեծ է, քան տղաներինը: Անձի ուշադրության ծավալը կախված է նրա հետաքրքրությունից, մտավոր զարգացման մակարդակից, ընկալվող ինֆորմացիայի հետ ունեցած նախնական ծանոթությունից, ինչպես նաև այն իրադրությունից, որտեղ տեղի է ունենում անձի գործունեությունը: Ուշադրության ծավալի վրա մեծ ազդեցություն են գործում նաև նախկին փորձն ու հետաքրքրությունները:

Ուշադրության լարվածություն կամ ինտենսիվություն ասելով հասկանում ենք հոգեկան-նյարդային եռանդի այն քանակությունը, որը ծախսվում է գործունեության կատարման ընթացքում: Ուշադրության լարվածությունը պայմանավորված է ներքին դրդապատճառների առկայությամբ:

Ուշադրության կայունությունն արտահայտվում է օբյեկտի վրա ուշադրության կենտրոնացվածության տևականությունը:

Ուշադրության ցրվածությունը ուշադրությունը որևէ օբյեկտի վրա տևականորեն կենտրոնացնելու անկարողությունն է:

Ուշադրության տեղափոխելիությունը ուշադրությունը մի օբյեկտից մյուսին տեղափոխելու կարողությունն է:

Հովհանես Թումանյան․ պարտադիր անգիրներ

Հե՜յ ագահ մարդ, հե՜յ անգոհ մարդ, միտքդ երկար, կյանքդ կարճ,
Քանի՜ քանիսն անցնա քեզ պես, քեզնից առաջ, քո առաջ.
Ի՜նչ են տարել նրանք կյանքից, թե ինչ տանես դու քեզ հետ,
Խաղաղ անցի՛ր, ուրախ անցի՛ր երկու օրվան էս ճամփեդ:

— Էս է, որ կա… Ճիշտ ես ասում. թասըդ բե՛ր։
Էս էլ կերթա` հանց երազում, թասըդ բե՛ր։
Կյանքն հոսում է տիեզերքում զընգալեն,
Մեկն ապրում է, մյուսն ըսպասում. թասըդ բե՛ր։


Արևելքի եդեմներին իջավ պայծառ իրիկուն,
Հեքիաթական պալատներում սպասում են իմ հոգուն.
Ի՜նչ եմ շինում էս ցեխերում, աղմուկի մեջ վայրենի…
Ա՜խ, թե նորից գտնեմ ճամփան դեպի էնտե՜ղ, դեպի տու՜ն…

Հայկական կարմիր գրքի բնակիչները

Փետրավոր Հավալուսն                        Ալպիական մանուշակ   
                               
Աղավնաբազե                                   Աստղաշուշան
                                

Աքիս                                                 թզենի