Հայոց լեզու


301. Տեքստը պատմի´ր

ա) օդաչուի անունից, ես տեսա ՉԹՕ-ն ու շատ զարմացա, որ ի դեպ իմ աչքերին չէի հավատում, բայց հետո ես սրբեցի աչքերս և հետո տեսա և հասկացա, որ այդ ամեն ինչը կատարվում էր իսկականից:

բ) որպես լրագրող,

գ) որպես մի մարդ, որն ինքը չի հավատում և չի ուզում, որ մյուսները հավատան:

Երբ Բելգիայի երկնքում «թռչող ափսե» հայտնվեց, ռազմաօդային ուժերի գլխավոր շտաբից երկու կործանիչ ինքնաթիռ ուղարկեցին, որ նրան «որսան»: ՉԹՕ-ն ինքնաթիռի նման չէր. մի քանի վայրկյանում նա արագությունը ժամում երկու հարյուր ութսունից հազար ութ հարյուր կիլոմետրի հասցրեց: Մոտավորապես քառասունհինգ րոպե ինքնաթիռները հետապնդեցին ՉԹՕ-ին, հետո նա անհետացավ: Օդաչուներն իրենք ՉԹՕ-ն չէին տեսել, բայց նրա ներկայությունը հաստատել էին ռադիոձայնորսիչները: Հետաքրքիր է, որ ամեն անգամ, երբ հաջողվում էր ՉԹՕ-ն նշմարել, վերջինս անմիջապես թռիչքի հետագիծն ու արագությունը փոխում էր:

302. Տրված նախադասությունները ձևի և իմաստի ի՞նչ տարբերություն ունեն:

Ֆրանսիացի գիտնականները պարզեցին, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշվախ յոթ-ութ հազար բարբառը): 

Ֆրանսիացի գիտնականները պարզել են, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):

Ֆրանսիացի գիտնականները պարզում են, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը): 

Ֆրանսիացի գիտնականները պարզեցին, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում էր երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):

Ֆրանսիացի գիտնականները կպարզեն, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսել է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):

Ֆրանսիացի գիտնականները կպարզեն, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):

Ֆրանսիացի գիտնականները կպարզեն, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսելու է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):

Ֆրանսիացի գիտնականները պարզել են, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսելու է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):

303. Ձեր դասարանի մասին պատմի´ր և պատմությունդ վերնագրի´ր: Այնպե´ս արա, որ պատմությանդ մեջ տրված հարցերի պատասխաններն էլ լինեն: 

Մեր դասարանը շատ լավն է; Մեր մոտ սովորում են 10 տղա և 14 աղջիկ: Մեր դասարանում կան ընկերական շրջաններ, ~ մի 4 5 շրջաններ: Ինձ շատ դուր են գալիս մեր դասարանի 85% տղաները, իրանց շատ հետաքրքիր , ծիծաղելի և ուրախ մարդիկ են:

304. Տրված բառերն ու արտահայտությունները հոմանիշներով փոխարինի´ր: Ստացված և տրված տեքստերը համեմատիր. ո՞րն է՝

ա) ավելի խոսակցական, ստացված

բ) ավելի վերամբարձ հիմնական:

Լիբիական մեռյալ անապատի տաք ավազաների մեջ, տասնյակ կիլոմետրեր զարմանալի կանոնավոր սարեր են ձգվում: Բուրգերն են՝ եգիպտական թագավորների դամբարանները: Ահռելի ու մեծասքանչ այդ բուրգերը ասես թե անապատի ավազներից են ելնում ու ճզմում մարդուն իրենց անսովոր չափերով ու խիստ ստվերագծերով: Բուրգի ներքևում կանգնած՝ դժվար է մտածել, որ այդ հսկայական քարաբեկորը ձեռակերտ են: Այն ժամանակ դրանք քարերի առանձին մեծ բեկորներով են կառուցվել: Մեր օրերում երեխաները այդպես խորանարդիկներով են բուրգեր կառուցում:

305. Ըստ տրված հետևության, տեսած, լսած կամ կարդացած մի պատմություն պատմի´ր:

Ամեն ինչ իր ժամանակին է գեղեցիկ:

Դրա համար Սաքոն հրաժարվեց գնալ 12 տարեկանում համալսան: Բայց ծնողները չէին հանձնվում համոզելու հարցում: Բայց Սաքոն էլ էր շատ սկզբունքային դրա համար ինչքան իրեն չ համոզեին նա մեկ է դեմ էր: Եվ դրանից հետո նրանք մտածեցին Սաքոյին խաբել; Դրա համար նրանք կանչեցին մի հատ դերասան որ նա Սաքոյին խաբի: 

306. Նախադասությունն այնպե´ս փոխիր, որ ընդգծված բառը փակագծում տրված ձևով լինի (նախադասության մյուս գոյականների ձևերը կարող ես փոխել):

Վաղուց ի վեր դելֆիններից զարմանահրաշ պատմությունների նման հեքիաթներ են պատմում:

Ըստ Հունական լեգենդի մի դելֆին ամեն օր տղայի ծովածոցը(ն) դպրոց ու հետ բերում:

Նոր Զելանդիայի Ծովակալության ծովածոցում, մի դելֆին երեսուն տարի շարունակ ուղեկցում էր նավերին, նրա անունը Պիլորուս Ջեկ էր և նրա պաշտպանությունը հատուկ օրենքով էր մշակվել:

307. Ամենա և անգույն ածանցներով կազմված ածականների իմաստները համեմատի´ր. ո՞ր ածանցն է չափազանց շատի իմաստ հաղորդում, ո՞րը՝ ամենաշատի (նրանց հետ գործածված գոյականի ձևին էլ ուշադրությո´ւն դարձրու):

Թանգարանում հնագույն գործիքներ են պահվում: Այդ դամբարանից գիտությանը հայտնի ամենահին գործիքները գտան:

Դժվարագույն խնդիր են տվել ինձ: Գրքի ամենադժվար խնդիրը սա է: 

Փոքրագույն ձկներ են լողում իմ ակվարիումում: Իմ ակվարիումի ամենափոքր ձուկն է սա:

Ագույն մասնիկը ավելի չափազանց ածական է:

308. Տուն բազմիմաստ բառը նախադասությունների մեջ գործածի´ր քեզ հայտնի բոլոր իմաստներով:

Ես շատ եմ սիրում երբ մեր տուն հյուրեր են գալիս:

Հյուրերի գալուն ուրախանում եմ ոչ միայն ես, այլ և ամբողջ մեր տունը:

Ուսուցիչը հանձնարարեց սովորել բանաստեղծությունից երեք տուն:

309. Ընդգծված դերանունները փոխարինի´ր համապատասխան հոդերով (եթե պետք է՝ կարող ես նախադասությունից բառ հանել):

Ընկերդ մենակ քայլում էր փոշեծածկ ճանապարհով:

Որսս իր ոտքով եկավ:

Ծովափի բնակիչներս, ծովից ենք հանում մեր սերունդն ու հարստությունը:

Մեր ամենաուժեղ մարզիկն ես, հաղթանակով պիտի գաս:

Ծեր որսորդս կյանքում շատ բան եմ տեսել:

Մեր շնորհալի տղաներդ, խոսքերդ դեռ չեք ասել:

Սիրտդ քա´ր է, քար:

Ձեռքնդ ընկնողին պրծում չկա:

310. Ընդգծված բառերը փոխի´ր՝ առանց նախադասության միտքը փոխելու:

Թանգարանի սրահներից ամեն մեկում ցուցադրվող վեց տասնյակ առարկա կա:

Դպրոցի յուրաքանչյուր դասարանում տասնհինգ սեղան է դրված:

Ցանկացած երամում տասնհինգական կռունկ է:

Այդտեղ ամեն մի գետ երեքական վտակ ունի:

311. Բառակապակցություններ կազմի´ր՝ հարցում արտահայտող բառերը գոյականներով փոխարինելով:

(խաղալու, ուսման, աշխատելու, գործելու, սովորելու, հանգստանալու) Հնարավորություն ունենալ՝( , ) :

(աշխատելու, ուսման, սովորելու)Հնարավորություն ընձեռել (տալ)՝ ((խաղ անելու, հանգիստ լինելու, գործելու խաղալու, Հանգստանալու)համար) :

(աշխատելու, խաղ անելու, ուսման, հանգիստ լինելու, գործելու, խաղալու, սովորելու, հանգստանալու) Նպատակ ունենալ՝:

Աշխատանք, խաղ, ուսում, հանգիստ, գործել, խաղալ, սովորել, հանգստանալ (կարող ես շարունակել):

Հարցին պատասխանող բառը բայից առա՞ջ գրեցիր, թե՞ հետո: Ո՞ր դեպքում է բայից առաջ գրելն ավելի բարեհունչ: Մի դեպքում դրել եմ առաջ, մի դեպքում դրել եմ հետ:

312. Ընդգծված բառերն ու արտահայտությունները հոմանիշներով փոխարինիր այնպե´ս, որ տեքստի ոճն ավելի վերամբարձ դառնա (ըստ անհրաժեշտության՝ կարող ես բառեր հանել, բառեր, բառաձևեր կամ բառերի դասավորություն փոխել):

Հին Բաբելոնի հարստությունն ու պերճությունը գերում էր ճամփորդներին: Նրանք գալիս էին իրենց աչքերով տեսնելու քաղաքի աներևակայելի պարիսպները, որոնց վրայով մի քանի կառք կարող էր կողք-կողքի ընթանալ:

Սակայն ճամփորդներին ամենից ավելի ապրեցնում էր Նաբուգոդոնոսոր թագավորի չքնաղ պալատը: Պալատի կողքին` գտնվում էր սքանչելի մի շինություն` կախովի այգիները: Թագավորը դրանք կերտել էր իր սիրելի կնոջ համար: Թագուհին մեդացի էր՝ իր հայրենիքի դալար բարձունքներին ու անտառներին սովոր: Տապ ու անտառազուրկ Բաբելոնում կարոտում էր Մեդիայի լեռնային անտառների զովին ու ստվերին: Կնոջ տխրությունը նվազեցնելու համար Նաբուգոդոնոսորը որոշեց նրան կարծես լեռներից բերված ամբողջ մի օազիս մատուցել: Եվ կամարակապ չորս հարկերից բաղկացած լայն աշտարակի վրա ստեղծվեցին նշանավոր կախովի պարտեզները: Հասարակ մահկանացու համար պարտեզները մտնելը շատ բարդ էր. չէ՞ որ դրանք կայսրական պալատի բարձր պարիսպների ետևում էին, իսկ մուտքը պահպանում էր խիստ պահակախումբը:

Այդպիսի պարտեզներ ամբողջ աշխարհում ոչ մի տեղ չեն եղել, դրանք գերազանզ էին մտածված և հեքիաթային գեղեցկություն ունեին. իզուր չէ, որ ներառվել էին աշխարհի յոթ հրաշալիքների շարքը: 

313. Նախադասություններն ըստ օրինակի փոխի´ր (ներգործակա´ն դարձրու):

Օրինակ`Նա պարտվել էր մի հզոր թշնամուց:-

Մի հզոր թշնամի էր պարտության մատնել նրան:

Սիրտը գերվեց աղջկա մի ժպիտից: Աղջիկա մի ժպիտ գերեց սիրտը:

Այս ծառի տակ ինչ-որ մեկի կողմից գանձ է թաղվել: Ինչ-որ մեկը այս ծառի տակ գանձ է թաղել:

Քարը մաշվել, հարթվել էր անձրևից ու քամուց: Անձրևն ու քամին քարը մաշել են:

Արտերը խանձվել էին բարկ արևից: Բարկ արևը խանձել ել արտերը:

Քարտը լրացվում է միայն չափահաս քաղաքացիների կողմից: Միայն չափահաս քաղաքացիները լրացրեցին քարտը 

Նա ազատազրկման է դատապարտվել ու տուգանվել իտալական դատարանի կողմից: Իտալական դատարանը նրան ազատազրկման է դատապարտել ու տուգանել:

Ութ տարի տղամարդ համարվեց ընկերների կողմից ու նրանց հետ հավասար աշխատեց: Ընկերները ութ տարի տղամարդ համարեցին ու նրա հետ հավասար աշխատեցին:

Դյութվել էր ալիքների ու քամու երգո: Ալիքների ու քամու երգը դյութել էին:

Աղջիկը շրջապատված էր հետաքրքրասերների մեծ խմբով:

Ընկերս համերգի է հրավիրված:

Վերջապես խոսքը տրվում է օրվա հերոսին:

314. Շարքի բոլոր բառերը, բացի մեկից, նույն ձևով են կազմված: Գտի´ր օրինաչափությանը չենթարկվող բառը.

ա) (փառապանծ), հենակմախք, հեռախոս, ռազմակոչ, կիսաշրջանաձև,

բ) սեղմաժպիտ, կարմրազգեստ, կարմրախայտ, խավարասեր, (իսկույնևեթ):

գ) Մանկություն, գրավիչ, (հերարձակ), գրական, քննություն:

315. Հարցում արտահայտող բառերը փոխարինի´ր համապատասխան բառակապակցություններով:

Այն հեռագիրը՝ եկած Իրանից, բերել էին գիշերը:

Այդպիսի ծաղիկը՝ գեղեցիկ ու քնքուշ, դաշտում կարծես միակն էր:

Աշունը շուկան լցրել է մրգերով՝ համեղ և հասած:

Նրա հիասթափությունը մատնում էին աչքերը՝ տխուր նայող:

Մի ժպիտ՝ գեղեցիկ և երազկոտ, թառել էր դեմքին:

316. Հարցում արտահայտող բառերը տրված գոյականներով փոխարինելով՝ բառակապակցություններ կազմի´ր:

Դիմադրել՝ ինչի՞ն: (Միտքին, ճնշման, հեռանալուն, առաջանալուն, մոռանալուն)

Խուսափել՝ ինչի՞ց: (Մտքից, ճնշումից, հեռանալուց, առաջանալուց, մոռանալուց)

Միտք, ճնշում, հեռանալ, առաջանալ, մոռանալ (կարող ես շարունակել):

317. Տրված պարզ նախադասությունները դարձրո´ւ բարդ՝ ավելացնելով փակագծում տրված հարցին պատասխանող նախադասություն (որպեսզի ավելացրածդ նախադասությունը տրվածի հետ կապվի, կարող ես անհրաժեշտ բառ ավելացնել):

Ա´յ աղվեսներ, ձեռք քաշեք ձեր պոչերից, որովհետև գողություն եք անում:

Ութ տարի մնացի այդ երկրում, որովհետև անձնագիրս կորցրեցի:

Բոբն արագ վազեց հանդերձանքի կույտի մոտ, որովհետև կույտի մեջ նրա հեռախոսն եր:

Նա ուժ հավաքեց, նրա համար որ մարզական տանձը ծեծել:

318. Նախադասությունները հնարավոր ձևերով կետադրի´ր այնպես, որ իմաստները տարբեր լինեն:

Հայրն ու մայրը ողջունեցին մեզ, համբուրեցին, շնորհավորեցին իրար: 

Հայաստանը, ուր որոշել էր գնալ, մանուկ հասակից չէր տեսել: 

Նրանց ոտների տակ մի պահ մթագնում էին` ձորերը, անտառները, սևանում էին ամպերի արանքում բեկբեկված շողերի փայլի մեջ: 

Խաղաղ գիշերվա մեջ թույլ լույս արձակելով` երկու աստղ էր պլպլում Ծիծեռնավանքի ծուռ խաչի վրա:

Ծովափին կանգնած` աղջիկը հայացքը հառել էր հեռու հորիզոնին: 

Комментариев нет:

Отправить комментарий