Պայքար էկոլոգիայի համար

 40 տարի առաջ "Սվենսկա Ֆլեկտֆաբրիկեն" կազմակերպությունընկարահանեց մի ֆիլմ, որում ասվում է, որ երբ երկինքը դառնա պայծառ, իսկ ջուրը՝ մաքուր և զուլալ, ապա մենք կարող ենք սկսել հանգիստ ապրել։ Բազմաթիվ կինոընկերություններ (մասնավոր և պետական) իրականացնում են նախագծեր որտեղ քարոզում են, որ եթե յուրաքանչյուր մարդ անհատապես և բոլոր մարդիկ միասին կկարողանա մաքրել մեր տունը՝ Երկիր մոլորակը։

Борьба за экологию

 40 лет тому назад фирма «Свенска флэктфабрикен» сняла фильм, в котором говорится, что когда небо станет ясным, а вода чистой и прозрачной мы сможем жить спокойно. Многие кинокомпании (частные и государственные) ведут проекты, по пропагандам которых։ каждый человек отдельно, и все люди вместе смогут очистить наш дом – планету Земля.

 Автор видел много различных экологических открыток։ начиная с самых красивых и разноцветных, заканчивая самыми неухоженными выполненных почти кустарным способом. На одной из этих открыток, ребёнок спрашивает։ «Мама, как выглядел на земле клевер?»

 Тогда в Швеции рядом с городом Стокгольм в курортном городке Ваксхольм, были специальные водолазы, которые спускались на дно море, и вытаскивали хлам. Это были в основном ботинки и консервы и, глядя на это людям было стыдно, что они выбрасывают свой хлам в разные моря.

Սթոքհոլմական երկինք (թեմա՝ աղբ)

Նախկինում (1975 թ.) Սթոքհոլմում հպարտանու բան կար. այն ժամանակ նրանք մեզ համար անսովոր ձևով աղբը թափում էին պոլիէթիլային պարկերի մեջ: Այնուհետև դրանք բարձում էին աղբատար ավտոմեքենաների մեջ և տանում աղբանոց: Իսկ այժմ ամեն բան ուրիշ ձև է: Ըստ աղբահանությամբ զբաղվող շվեդական կազմակերպության, այժմ յուրաքանչյուր շվեդ տարեկան 478 կգ աղբ է թափում:

Պատմելով կենցաղային աղբի իրագործման մասին այս սկանդինավյան երկրում, շատերը հաճախ նշում են միայն աղբի այրելու տարբերակը, երբ ստանում են էլեկտրաէներգիա և տաքություն: Մինչ դեռ դա ընդամենը աղբի օգտակար օգտագործման միայն մեկ տեսակն է:

Стокгольмское небо (тема։ мусор)

 Раньше (1975 год) в Стокгольме было чем похвалиться; Они тогда нам непривычным способом выбрасывали мусор в полиэтиленовые мешки, потом их загружали в мусоровоз и он вёз мешки на свалку, и там разгружал их. А сейчас всё по-другому։

 Сейчас каждый швед выбрасывает в год 478 кг мусора (2015) – сообщает шведское предприятие, управляющее отходами.

 Рассказывая об опыте обращения с бытовыми отходами в этом скандинавском государстве, многие зачастую выделяют лишь самую яркую сторону – их сжигание с соответствующим производством электроэнергии и тепла. Между тем, это лишь один из способов полезного использования мусора в стране.

 В Швеции, как и во всем Европейском Союзе, установлена следующая «Мусорная иерархия»:

Թափոններ

Հայաստանում ամենահրատապ խնդիրներից մեկը թափոնների խնդիրն է: 2008 թվականին Հայաստանում արտադրվել է 11 455 400 տոննա թափոն: Հայաստանում կենցաղային աղբը ոչ մի կերպ չի վերամշակվում, նույնիսկ խոշոր քաղաքներում: Աղբատարի ամենամեծ աղբը Նուբարաշեն է, Երեւանում։

Երեւանում 2018 թ․կսկսվի նոր աղբանոց կառուցումը: Այս մասին տեղեկացնում է Երեւանի քաղաքապետարանի տեղեկատվության եւ հասարակայնության հետ կապերի վարչությունը:

Այս ձեռնարկությունը կհամապատասխանի միջազգային չափանիշներին: Երեւանի քաղաքապետարանի տեղեկատվության եւ հասարակայնության հետ կապերի վարչությունից հայտնում են, որ կլինեն կոյուղագծերի հավաքման համակարգ, գործող գեներատոր, վարչական շենք, ցանկապատ, մեխանիզմ:

Նուբարաշենի եւ Աջափնակի աղբավայրերը կփակվեն: Թափոնների աղբավայրը պետք է համապատասխանի 1999/31 ԵՄ դիրեկտիվին, աղբավայրերի վերաբերյալ, ըստ որի, նման հաստատությունները գործում են, օրինակ, Աթենքում, Լարնակայում եւ այլն:

Սակայն բնապահպանները այնքան էլ լավատեսորեն չէն տրամադրված։ Դեռևս 2006-2008 թվականներին «Անտառների վերականգնման և զարգացման հիմնադրամի» ֆինանսավորմամբ Նուբարաշենի նոր աղբավայրի տարածքում իրականացվել է պոմպակայանի և ոռոգման ցանցի վերակառուցման, ցանկապատման և անտառպուրակի հիմնադրման աշխատանքներ: Տնկվել են ծառեր, որոնք սակայն չորացել են (15%-ն է միայն հաջողել):

«Փաստորեն այդքան գումար է ծախսվել, անց են կացվել ջրագծեր, տնկվել են ծառեր և փաստորեն ամեն ինչը ջուրը պետք է գցեն, հողաշերտը պետք է մաքրվի և աղբավայր կառուցվի»- նշե է բնապահպան Սոֆիա Մանուկյանը։

2015 թվականին հուլիսին Վերակառուցման և զարգացման եվրոպական բանկի և Երևանի քաղաքապետարանի միջև ստորագրվել էր վարկային պայմանագիր, որով բանկը տրամադրում է 8 միլիոն եվրոյի վարկ (քաղաքապետարանի ենթակայության տակ գտնվող մասնավոր ընկերությանը) Նուբարաշենի կողքին նոր աղբավայր կառուցելու համար: Աղբավայրը կառուցվելու է 29 հեկտար տարածքում 28 տարվա շահագործման նպատակով:

Լրացուցիչ 8 միլիոն եվրո վարկ տրամադրում է նաև Եվրոպական ներդրումային բանկը և ևս 8 միլիոն եվրո էլ տրամադրվում է ԵՄ Հարևանության ներդրումային գործիքի կողմից գրանտի տեսքով: Նպատակն է` Նուբարաշենի չկարգավորվող աղբատեղին «տեխնիկական և բնապահպանական անթույլատրելի ստանդարտներից վերածել նոր սանիտարական աղբավայրի, որը կհամապատասխանի ԵՄ ստանդարտներին»: Սակայն ԵՄ ստանդարտներից կարևորը, այն է՝ աղբի տեսակավորում և վերամշակում, նոր աղբավայրում չի նախատեսվում։

Ամենամեծ վնասը աղբը հասցնում է՝ երբ այրվում է։ Առաջանում են բազմաթիվ քիմիական միացություներ, որոնց կայունությունը կարող է կազմել տասնյակ տարիներ։ Հետագայում անցնելով հողի տակի ջրով՝ կարող են տարածվել մեծ տարածքներում։ Օրինակ․ կոլիքլորային բիֆենիլը՝ կարող է մնալ, վեցից-յոթ հազար կիլոմետր տարածության վրա, դիօքսինը 5-7 հազար կիլոմետր, գեքսաքլոր բենզոլը մինչև տաս հազար կիլոմետր։ Բացի դրանից առաջանում են կայուն միացություներ, որոնք տարածվում են օդի միջոցով։ Դա կարող է բերել այնպիսի հիվանդությունների ինպիսին են՝ քաղցկեղ, նեառդային համակարգի հիվանդություներ, իմունային համակարգի թուլացման, շաքարախտ։

Չարենցը՝ Տերյանի մասին

Չարենցը՝ Տերյանի մասին Եթե այնպես պատահի, որ էն աշխարհ գնալու ճամփին ինձ հարցնեին թե ինչ կտանեմ ես պոեզիային․Ես առանց մտածելու կասեի՝ «մթնշաղի անուրջներ» և «նաիրի» շարքերը։ Համո Սարյան Նա նվիրեց աշխարհին հիասքանչ պոեզիա, մի նոր ձայն կուլտուռայի և մշակույթի մեջ։ Նրա պոեզիան կմնա հավերժ բոլոր ժամանակներում։ Ավետիկ Իսահակյան Վահան Տերյան «մթնշաղի անուրջներ» Տերյանին ես տեսա միայն մի անգամ՝ այն ժամանակ գոյություն ունեցող «чашка чаю» թեյատանում։ Նրան մոտեցավ Կարա-Դարվիշը, այդ ժամանակ ինձ միակ անձամբ ծանոթ հայ հեղինակը։ Ես սկսեցի նրան նախանձել, որ նա խոսում է այդքան հանճարեղ պոետի հետ, ինձ համար Տերյանը ոչ միայն հանճարեղ պոետ էր, այլև միֆական հերոս․․․ Շուտով նա գնաց կախարանի մոտ, վերցրեեց իր մկնագույն վերարկուն, և դուրս եկավ փողոց, ես դուրս եկա և երկար նայում էի նրա ետևից․․․ Դեմքը նրա քեկուզ հայկական էր, սակայն թողում էր կիրթ մարդու տպավորություն՝ և մի փոքր կոպիտ էր։ Նրա երեսը հոգնած դիմագծեր էր թողնում, և համապատասխանում էր նրա պոեզիային։ Ես էլ այլեվս նրան չտեսա։

Երաժշտական ոճ-Ռեգգի

"Հեյ ագահ մարդ"-ի վերլուծում

Ես համարում եմ, որ Թումանյանի այդ քառյակը շատ հետաքրքիր միտք է իր մեջ պարունակում։ Այդ տողերով նա ուզում էր ասել, որ մենք ունենք շատ կարճ կյանք, և չպիտի դժգոհենք։ Այդ մարդկանց ձևը, որը նա այդ քառյակում նկարագրում էր, նրանք հենց այն մարդիկ են, որոնք այնքան տհաճ և ծույլ են, որ իրենցից ոչմի բան չեն ներկայացնում։ Եթե այդ մարդիկ ուզում են երջանկություն, ապա պիտի պայքարեն իրենց բնավորության դեմ։