четверг, 21 марта 2019 г.

Հաֆիզ Շիրազի բանաստեղծությունների թարգմանություն


Вошла в обычай подлость.

Вошла в обычай подлость. В мире нету
Ни честности, ни верности обету.

Талант стоит с протянутой рукою,
Выпрашивая медную монету.

От нищеты и бед ища защиту,
Ученый муж скитается по свету.

Зато невежда нынче процветает:
Его не тронь — вмиг призовет к ответу!

И если кто-то сложит стих, подобный
Звенящему ручью или рассвету, —

Будь сей поэт, как Санаи, искусен —
И черствой корки не дадут поэту.

Мне мудрость шепчет: «Удались от мира,
Замкнись в себе, стерпи обиду эту.

В своих стенаньях уподобься флейте,
В терпении и стойкости — аскету".

А мой совет: «Упал — начни сначала!»
Хафиз, последуй этому совету.

Ստորությունը դարձել է սովորություն

Ստորությունը դարձել է սովորություն։ Աշխարհում չկա
Ոչ ազնվություն, ոչ էլ հավատարմություն խոստումին։

Տաղանդը կանգնած է մեկնած ձեռքով,
Խնդրելով պղնձե կոպեկ։

Աղքատությունից և դժբախտությունից փնտրելով պաշտպանություն,
Գիտնականը թափառում է աշխարհով։

ՈՒստի անգրագետը բարգավաճում է՝
Իրեն մի դիպչի — միանգամից քեզ պատասխանատվության կկոչի։

և եթե մեկը գրի բանաստեղծություն, նման
Լուսաբացին կամ կարկաչող գետին, —

Եթե լինի նույնիսկ տաղանդավոր ինչպես Սանաին —
ԵՎ չոր հացի կտոր անգամ չեն տա պոետին։

Իմաստությունը ինձ հուշում է՝ «Հեռացիր առօրյա աշխարհից,
Քեզ մեջ փակվիր, տար այդ վիրավորանքը։

Տառապանքներներիդ ձայնը նմանացրու ֆլեյտայի ձայներին,
Համբերությունդ և կայունությունը նմանացրու ասքեթի»։

Իսկ իմ խորհուրդը՝ «Ընկար — սկսիր նորից»
Հաֆիզ, հետևիր այս խորհուրդին։
Հաֆիզ Շիրազի

среда, 20 марта 2019 г.

Ավագ դպրոցի յոթ հրաշալիքներ


§  Գրեք խնդրեմ Ավագ դպրոցի 7 հրաշալիքները, որոնք կարող են լինել ձեր պատկերացմամբ:
  Ավագ դպրոցի առաջին հրաշալիքը կարելի է համարել դասաժամերի ազատ ընտրությունը, որը պետք է հավաքի մոտավորապես երեսուն դասաժամ շաբաթը։ Դասաժամներ ընտրելը ուզում են շատ կրտսեր և միջին դպրոցի սովորողներ, և ավագ դպրոցը տալիս է դրա հնարավորությունը։ Երկրորդ հրաշալիքը կարելի է համարել դասաժամերի ինտենսիվության թուլությունը, այսինքն որոշ դասերը ավագ դպրոցի դասարաններում կորցնում են իրենց ինտենսիվությունը և ուսումնասիրության խորությունը։ Երրորդ հրաշալիքը իմ կարծիքով դա տնայիններն են, որով հետև նրանք դառնում են շտեմարանայինից սովորականը և սովորականից շտեմարանային։ Չորրոդ հրաշքը դա Քաղաքագիտություն նոր առարկան է և Իրավունք առարկայի նախագծերն են, որոնք ոգնում են ադապտացվել իրավական աշխարհի և իշխանության համակարգի հետ։ Հինգերոդ հրաշքը դա այն է, որ ավագ դպրոցում մենք տրամադրվում ենք մեր համալսարան կամ տեխնիկում կամ անգրագետ ապագա կյանքի պատրաստության ուսմանը և գիտակցում ենք, որ  ավագ դպրոցը ուսման վերջը չի այն ուղղակի ուսման սկիզբ։ Վեցերորդ հրաշքը իմ կարծիքով դա նոր ուսուցիչներն են։ Որոշ նոր ուսուցիչները մեզ բացում են նույն առարկայի հանդեպ ուրիշ հայացքներ, իսկ որոշ հին ուսուցիչներ սկսում են դասավանդել ուրիշ ձևի։ Յոթերորդ և վերջին հրաշք՝ մեզ մոտ սկսում են գալ ավելի լուրջ և ավելի նուրբ մասնագիտություններով և նախագծերով մարդիկ, որոնք գալիս էին մինչ ավագ դպրոցի դասարաններում։ Նրանց շնորհիվ մենք իմանում ենք մեծ կյանքի ավելի նուրբ և անսպասելի կողմեր և գիտակցում, որ երեք-չորս տարվանից այդպիսի դեպքեր մեզ էլ են սպասում։

ուղղագրություն


1. Արտագրե՛լ՝ ըստ անհրաժեշտության լրացնելով է կամ ե։
Այժմեական, անէական, անպատեհ, առեջ, առօրեական,
անվրեպ, գոմէշ, գրեթե, դողերոցք, ելևէջ, երբևէ, երբևիցե,
էլեկտրաէներգիա, էմալե, ինչևէ, ինչևիցե, լայնէկրան, խեցի, կրետ,
հէկ, հապճեպ, հիպոթեզ, հյուլե, հնէաբան, մանանեխ, մանրէ,
միջօրեական, որևէ, որևիցե, պոեմ, սեթևեթել, վայրէջք, տիեզերք,
տոթակեզ, տրիոլետ, քրիստոնեական։

2. Արտագրե՛լ՝ ըստ անհրաժեշտության լրացնելով օ կամ ո։
Ականջօղ, ամանորյա, ամենօրյա, անօգնական, անօթևան, անորոշ,
ապօրինի, արծաթազոծ, բացօթյա, բնօրրան, գազօջախ, գիշերուզոր,
գիշերօթիկ, զորք, լավորակ, կեսօր, հանապազորդ, հանապազօրյա,
հոգս, հօդս ցնդել, հոտնկայս, մեղմօրոր, մեղմորեն, միօրինակ,,
նախօրոք, ոսկեզոծ, ջրօրհնեք, վաղորդայն, վաղօրոք, տասնօրյակ,
տարորոշել, տափօղակ, օրըստօրե, օրորել։

3. Արտագրե՛լ՝ ըստ անհրաժեշտության լրացնելով ը տառը։
Ակնդետ, ակնթարթ, անակընկալ, անընդհատ, առընթեր,
առնչվել, գույնզգույն, դասընթաց, դասընկեր, երկընտրանք,
ինքնստինքյան, լուսնկա, խոչընդոտ, կորնթարդ, համընկնել,
հյուրընկալ, ձեռնտու, ճեպընթաց, մերթընդմերթ, նորընտիր,
որոտնդոստ, սրընթաց, ունկընդիր։

Գործադիր իշխանությունը ՀՀ-ում


   Դեկտեմբերին անցկացված ընտրություններից հետո երբ ժողովուրդը մեծամասնությամբ իր քվեն տվեց Նիկոլ Փաշինյանի աջակցող «Իմ Քայլ» դաշինքին, կառավարությունը իրեն իրավունք վերապահեց իր տեսակետով փոխարինել կառավարության կազմը։ Մինչ այդ փոփոխությունները շատ էր խոսվում այն բանի մասին, որ Հայաստանում գործող նախարարությունների քանակը շատ էր։ Ներկա կառավարությունը բազում անգամ նշել է, որ կրճատելով նախարարությունների քանակը, չի կարելի ասել, որ կրճատվում են աշխատատեղեր։ Չի կարելի դիտարկել բյուդժեյի հաշվին չինովնիկների աշխատանքը, որպես աշխատատեղ, քանի որ այդ ուրջեցված ստրուկտուրաները վարձատրվում էին ՀՀ-ի քաղաքացիների վճարած հարկերի։ Եվ այսպես որոշվեց՝

Արեն Մկրտչյանի այցելությունը Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիր


Картинки по запросу Ô±Ö€Õ¥Õ¶ Õ„Õ¯Ö€Õ¿Õ¹ÕµÕ¡Õ¶   Երեքշաբթի ժամը 11:00-12:40 մարտի 19-ին մեզ մոտ եկել էր Ազգային Ժողովի պատգամավոր Արեն Մկրտչյանը։ Արեն Մկրտչյանը պատմել էր մեզ, որ երբ նա Երևան էր եկել նա տեսել էր Մաշտոցի պուրակի մոտ անցկացվող միթինգը և մի կնոջ, որը պառկել էր բետոն լցնող մեքենայի արջև, և ասել էր՝ ”դու կարաս այստեղ բետոն լցնես, բայց մենակ ինձ վրայել”։ Արեն Մկրտչյանը պատմել էր, թե ոնց էին նման հարցերին վերաբերվում Ալավերդիյում։ Նա մեզ պատմել էր, որ նրա հարազատ քաղաքում իր իրավունքեր պաշտպանող մարդուն կոչում էին գործ տվող, այդ պատճառով նա զարմացած էր երբ Երևան գալով իմացավ, որ այստեղ մարդիկ պայքարում են իրենց իրավունքների համար։ Եվ այդ ամենը տեսնելով Արեն Մկրտչյաննել որոշեց միանալ արդարության համար պայքարող ուժերին։ Նա պատմում էր թե ոնց Երևան մտնելու օրվան նախորդ երեկոյան Փաշինյանը ասաց, որ ով չի ուզում գնալ առաջ թող հիմա թողնի այս ամենը, բայց Երևան մտնելուց հետո հետ ճամփա չկա։ Եվ Արենը մեզ պատմեց, որ ոչ մեկը ձայն չհանեց ու բոլորն են շարունակեցին ճանապարհը։ Մի օր՝ երբ երկիրը հեղափոխական վիճակում էր, Արենին զանգահարեցին Ալավերդիից իր մտերիմները և ասեցին, որ նրանք փակել են քաղաքի ճանապարհները։ Արեն Մկրտչյանը մեզ ասաց, որ հեղափոխությունը դա հնարավորություն է ժողովրդի համար ունենալ իրենց երեզած երկիրը։ Նա մեզ ասաց, որ Հայաստանը երկար ժամանակ քնած վիճակում էր այդ հարցում և այն, որ եթե նույնիսկ Ալավերդցիների պես մարդիկ սկսեցին պայքարեն իրենց իրավունքների համար, ապա դա նշանակում է, որ երկիրը վերջապես արդնացել է այդ քնից։

среда, 13 марта 2019 г.

Եղիշե Չարենցի "Երևան" բանաստեղծության վերլուծությունը


§  Վերլուծել Չարենցի` քեզ դուր եկած բանաստեղծությունը կամ շարքը, տեղադրել բլոգում
  Այս բանաստեղծությունում Չարենցը ցույց է տալիս իր սերը ի հանդեպ Երևանի։ Այս բանաստեղծությունում Եղիշե Չարենցը կարծես խոսում է Երևանի հետ։ Երևանը ասում է նրան, որ պոետները կառուցում են ժառանգություն, որը դեռ հոսելու է հազարամյակներով։ Չարենցը շատ է սիրում Երևանը և այդ բանաստեղծությունում նա նկարագրում է սերը ի հանդեպ Երևանի։ Չարենցը նկարագրում է Երևանի հին տները, փոշոտ փողոցները, այն ժամանակվա մթնոլորտը և համեմատում Երևանը տարբեր սերերի ձևերով և հրաշքներով։

Հասկանո՞ւմ ես, ասում է, Չարե՛նց,
Ես ուզում եմ նրանց պե՛ս լինեմ…
Եթե դու պետքակա՛ն ես, պոե՛տ,
Երգերի տեղ երկրնե՛ր շինե՛:
Տողերդ կամուրջներ թող լինեն,
Օղակեն գետերը զնգուն,
Որ անցնեն հազա՜ր տարիներ
Եվ հազա՛րն էլ թափվեն Զանգուն:

вторник, 12 марта 2019 г.

Հին և նոր բառեր


Հնաբանություններ և նորաբանություններ

1.Գտնե՛լ և դո՛ւրս գրել հնաբանությունները։
Այպանել, աշտե, մարդպետ, ատենադպիր, այրուձի, արդ, ի փառս, հանգույն, զի, վաղր, հանապազ։

Փոխառություններ և օտարաբանություններ

1.Աջ սյունակից ընտրել ձախ սյունակում գրված օտարաբանությունների
համարժեքները։
կոլեկցիա     —       հավաքածու
օրիենտացիա —   կողմնորոշում
տրադիցիա    —      ավանդույթ
ստաբիլ          —       կայուն
լոմբարդ         —     գրավատուն
վալյուտա     —        արժույթ
ստարտ         —       մեկնարկ
դիագնոզ      —       ախտորոշում
դիսպետչեր    —    կարգավար
կոմերցիոն      —    առևտրային
2. Գտնե՛լ փոխառությունները (գտնելու համար համեմատե՛ք
ձեր իմացած այլ լեզուների հետ)։
Տորթ(ռուսերեն-торт), տեխնիկա(ռուսերեն-техника), ալբոմ(իտալերեն-albion, ռուսերեն-альбом), ակացիա(ռուսերեն-акация), ակորդեոն(ռուսերեն-аккордеон, անգլերեն-akordeon, ֆրամսերեն-accordeon), ակվարիում(լատիներեն-akvarium, ռուսերեն-аквариум), բազալտ(ռուսերեն, անգլերեն, հուներեն), բալետ(ռուսերեն, անգլերեն), բալլադ(ռուսերեն, անգլերեն, օքսիթերեն), բենզին(ռուսերեն, անգլերեն), գիպս(ռուսերեն), գլոբուս(ռուսերեն, անգլերեն-globe, լատիներեն-globus), գրամ(հունարեն, ֆրանսերեն-gramme, ռուսերեն), կարտոֆիլ(ռուսերեն-картофель), կոնկրետ(միջազգային), կոնֆետ(ռուսերեն-конфета, իտալերեն-confetti), հորիզոն(горизонт, horison, հունական արմատներ), մագնիս(միջազգային), մեթոդ(միջազգային), պոեմ(միջազգային), սպիրտ(միջազգային