արևելքի պատմական ապստամբությունները

1. Ներկայացրե՛ք Վարդանանց և Վահանանց պատերազմների պատմական նշանակությունը

Հովսեփ Ա Վայոցձորցի (439-452թ.)

Շահապիվանի ժողով 443թ.

447թ. ուղղարկվում է պարսկաստանից Դենշապուհ

Վահանանց պատերազմը 481-484

Սահակ Բագրատունի- մարզպան

Վահան Մամիկոնյան- սպարապետ

Հովհանես Ամանդատունի- Կաթողիկոս և մեծ դատավոր

Ակոռի ճակատամարտը-481, ճարմանայի ճակատամարտ- 482, Ներսեհապատի – 482 

Նվարսակի հաշտության պայմանագիր -484 Վահան Մամիկոնյանի և Նիխոր զորավարի միջև

1. Դադարեցնել կրոնափոխության քաղաքականությունը

2. Կրկին թույլատրել քրիստոնեական կրոնի դավանումը

3. Չմիջամտել հայ-նախարարների ներքին գործերին և պաշտոներ չտալ հավատուրացողներին

4. Հարգել հայ-հողատեր նախարարների ժառանգական իրավունքները

2. Ներկայացրե՛ք Հայաստանի 591 թվականի պարսկա-բյուզանդական բաժանումը

   Բյուզանդիայի և Պարսկաստանի միջև գտնվող երկրները վառչաքաղաքական խոշոռ փոփոխություններ են կրում 591թ. պարսկա-բյուզանդական բաժանումով։ Հայաստանի մեջ մասը անցնում էր բյուզանդիային։ Կազմավորվում են մի շարք խոշոռ նահանգներ՝ «Մեծ մասն Մեծ Հայոց», «Մասն Մեծ Հայոց», «Չորրորդ Հայք կամ Վերին Միջագետք», «Մեծ Հայք» և այլ նահանգներ։ Հայ զորավարները հաճախ ապստամբում էին, նրանք պայքարում են Հայաստանի ազատագրման և թագավորության վերականգնման համար, նրանցից ամենահայտնին Սմբատ Բագրատունին է։

3. Ներկայացրե՛ք Արաբական արշավանքների հետևանքները Հայաստանում: Հայ-արաբական պայմանագիրը և նշանակությունը

   640թ արաբական զորքերը ներխուժեցին Հայաստան։ 641 հարձակվում են Դվինի վրա, որը գրավելուց հետո թալանում են, իսկ 35000 մարդ տանում են գերի։ Մի քանի տարի շարունակ արաբների զորքերը հարձակվում են ժամանակ առ ժամանակ հարձակվում են Հայաստան։ Հայ ժողովուրդը դիմակայեց խալիֆությանը։ Մինչ դեռ Հայաստանի նկատմամբ նվաճողական քաղաքականություն վարած Սասանյան պարսկաստանը մի քանի տարվա ընթացքում ջախջախվեց ու կործանվեց, իսկ Բյուզանդական կայսրությունը չսթափվելով խալիֆությունից կրած պարտություններից շարունակեց իր նվաճողական քաղաքականությունը Հայաստանի հանդեպ։

Արաբական առաջին արշավանք 640թ

Արաբական երկրորդ արշավանք 642-643թ

Արաբական երրորդ արշավանք 650թ

Հայ-արաբական նշանավոր պայմանագիր 652թ Թեոդորոս Ռժտունի և արաբ կառավարիչ Մուհավիայի միջև.

1. Հայերը երեք տարով ազատվում են վարկերից, իսկ հետո վճարելու են այնքան, ինչքան կամենան։

2. Հայաստանը պահելու է 15000-անոց այրուծի։

3. Հայաստանում արաբական զորք չի լինի։

4. Պատերազմի ժամանակ փոխադարձ օգնություն։